text
stringlengths 0
194
|
|---|
ततः परजानां पतयः पराभवन्न एकविंशतिः |
पुरुषश चाप्रमेयात्मा यं सर्वम ऋषयॊ विदुः |
विश्वे देवास तथादित्या वसवॊ ऽथाश्विनाव अपि |
यक्षाः साध्याः पिशाचाश च गुह्यकाः पितरस तथा |
ततः परसूता विद्वांसः शिष्टा बरह्मर्षयॊ ऽमलाः |
राजर्षयश च बहवः सर्वैः समुदिता गुणैः |
आपॊ दयौः पृथिवी वायुर अन्तरिक्षं दिशस तथा |
संवत्सरर्तवॊ मासाः पक्षाहॊ रात्रयः करमात |
यच चान्यद अपि तत सर्वं संभूतं लॊकसाक्षिकम |
यद इदं दृश्यते किं चिद भूतं सथावरजङ्गमम |
पुनः संक्षिप्यते सर्वं जगत पराप्ते युगक्षये |
यथर्ताव ऋतुलिङ्गानि नानारूपाणि पर्यये |
दृश्यन्ते तानि तान्य एव तथा भावा युगादिषु |
एवम एतद अनाद्य अन्तं भूतसंहार कारकम |
अनादि निधनं लॊके चक्रं संपरिवर्तते |
तरयस तरिंशत सहस्राणि तरयस तरिंशच छतानि च |
तरयस तरिंशच च देवानां सृष्टिः संक्षेप लक्षणा |
दिवः पुत्रॊ बृहद भानुश चक्षुर आत्मा विभावसुः |
सविता च ऋचीकॊ ऽरकॊ भानुर आशा वहॊ रविः |
पुत्रा विवस्वतः सर्वे मह्यस तेषां तथावरः |
देव भराट तनयस तस्य तस्मात सुभ्राड इति समृतः |
सुभ्राजस तु तरयः पुत्राः परजावन्तॊ बहुश्रुताः |
दश जयॊतिः शतज्यॊतिः सहस्रज्यॊतिर आत्मवान |
दश पुत्रसहस्राणि दश जयॊतेर महात्मनः |
ततॊ दशगुणाश चान्ये शतज्यॊतेर इहात्मजाः |
भूयस ततॊ दशगुणाः सहस्रज्यॊतिषः सुताः |
तेभ्यॊ ऽयं कुरुवंशश च यदूनां भरतस्य च |
ययातीक्ष्वाकु वंशश च राजर्षीणां च सर्वशः |
संभूता बहवॊ वंशा भूतसर्गाः सविस्तराः |
भूतस्थानानि सर्वाणि रहस्यं विविधं च यत |
वेद यॊगं सविज्ञानं धर्मॊ ऽरथः काम एव च |
धर्मकामार्थ शास्त्राणि शास्त्राणि विविधानि च |
लॊकयात्रा विधानं च संभूतं दृष्टवान ऋषिः |
इतिहासाः सवैयाख्या विविधाः शरुतयॊ ऽपि च |
इह सर्वम अनुक्रान्तम उक्तं गरन्थस्य लक्षणम |
विस्तीर्यैतन महज जञानम ऋषिः संक्षेपम अब्रवीत |
इष्टं हि विदुषां लॊके समास वयास धारणम |
मन्वादि भारतं के चिद आस्तीकादि तथापरे |
तथॊपरिचराद्य अन्ये विप्राः सम्यग अधीयते |
विविधं संहिता जञानं दीपयन्ति मनीषिणः |
वयाख्यातुं कुशलाः के चिद गरन्थं धारयितुं परे |
तपसा बरह्मचर्येण वयस्य वेदं सनातनम |
इतिहासम इमं चक्रे पुण्यं सत्यवती सुतः |
पराशरात्मजॊ विद्वान बरह्मर्षिः संशितव्रतः |
मातुर नियॊगाद धर्मात्मा गाङ्गेयस्य च धीमतः |
कषेत्रे विचित्रवीर्यस्य कृष्णद्वैपायनः पुरा |
तरीन अग्नीन इव कौरव्याञ जनयाम आस वीर्यवान |
उत्पाद्य धृतराष्ट्रं च पाण्डुं विदुरम एव च |
जगाम तपसे धीमान पुनर एवाश्रमं परति |
तेषु जातेषु वृद्धेषु गतेषु परमां गतिम |
अब्रवीद भारतं लॊके मानुषे ऽसमिन महान ऋषिः |
जनमेजयेन पृष्टः सन बराह्मणैश च सहस्रशः |
शशास शिष्यम आसीनं वैशम्पायनम अन्तिके |
स सदस्यैः सहासीनः शरावयाम आस भारतम |
कर्मान्तरेषु यज्ञस्य चॊद्यमानः पुनः पुनः |
विस्तरं कुरुवंशस्य गान्धार्या धर्मशीलताम |
कषत्तुः परज्ञां धृतिं कुन्त्याः सम्यग दवैपायनॊ ऽबरवीत |
वासुदेवस्य माहात्म्यं पाण्डवानां च सत्यताम |
दुर्वृत्तं धार्तराष्ट्राणाम उक्तवान भगवान ऋषिः |
चतुर्विंशतिसाहस्रीं चक्रे भारत संहिताम |
उपाख्यानैर विना तावद भारतं परॊच्यते बुधैः |
ततॊ ऽधयर्धशतं भूयः संक्षेपं कृतवान ऋषिः |
अनुक्रमणिम अध्यायं वृत्तान्तानां सपर्वणाम |
इदं दवैपायनः पूर्वं पुत्रम अध्यापयच छुकम |
ततॊ ऽनयेभ्यॊ ऽनुरूपेभ्यः शिष्येभ्यः परददौ परभुः |
नारदॊ ऽशरावयद देवान असितॊ देवलः पितॄन |
गन्धर्वयक्षरक्षांसि शरावयाम आस वै शुकः |